Sólstafir kærleikans
Prédikun við lok norræns kirkjukóramóts 1. júní 2025
.... tónar takast á flug undir sumarhimni og eins og fljúga út í óravíddir himins til móts við litadýrð náttúrunnar. Fjöllin svo undur blá, vatnið tært og svalt, leikandi létt, vindblærinn hlýr og regnið svalar jörðinni og baðar laufskrúð trjánna.
Í heimsins undrasinfóníu verðum við svo oft berskjölduð, jöklarnir hopa undan hita jarðar, höfin súrna og hlýna svo allt það smáa og mikilvæga hverfur, stríð geisa svo hörð að börn eiga ekki framtíð, milljónir systra okkar og bræðra eiga ekki heimili, skjól né málungi matar og fallega jörðin okkar byltir sér og stynur undan náttúruöflum eða undan ágangi okkar.
Gagnvart þessu er sköpun Guðs eins og berskjölduð, varnarlaus, friðlaus.
Hvað verður þá um lofgjörðina, næmni okkar, erindi og þakklæti gagnvart skapara okkar, frelsara okkar og hjálpara.
Enn og aftur erum við stödd í návist hvítasunnunnar. Leyndardómar hvítasunnunnar, gjöf heilags anda nálgast trúnna, sálmana, ritningarlestra, tónlistina sem hvítasunnan fjallar um.
Þá leitum við eftir andsvari himnanna, skaparans, frelsarans og finnum við andsvar eins og hjá Jóhannesi guðspjallamanni sem segir tjáir nærveruna orðum eins og huggarinn, hjálparinn, andinn heilaga, kraftbirting, kjarkur og náð.
Lesturinn úr 1. Pétursbréfi er eins og hvatning og andblær úr sögum páskanna.
„Umfram allt hafið brennandi kærleika hvert til annars.“
og undir þessum leyndardómi kærleikans, í uppliti til himins og undrun vefjum við vef úr hugsunum, dagdraumum og lífi. Framtíðina sem við vildum eiga, fólkið sem við vildum hafa hjá okkur, að erfiðleikar taki enda. Svo verða þessir draumar og hugsanir að bænum til Guðs. Sem hverfa frá okkur eins og hugsun til himins. Í átökum daganna sem eru margs konar og alls konar bænir sem stíga upp til Guðs og svo ljóðin sem setja ný orð á hugsanir um Guð.
I
gerðu mig ekki
að safngrip
gerðu mig ekki
að fiðlu undir gleri
Gerðu mig að fiðlu
með þúsund strengjum
sem lofa án afláts
veröld þína.
II
Í gær lá ég við drukknun
í kolsvörtum
hyl myrkurs
Úr djúpunum
ákallaði ég þig
Þú gafst mér hlutdeild
í bláum himni þínum.
Í dag
geng ég við sólstaf.
Þetta ljóð Hjartar Pálssonar prests og skálds gefur okkur orð á tilfinningar og dregur okkur úr djúpum ótta og örvæntingu undir bláan himinn Guðs og til göngu við sólstaf.
Sólstafur kærleikans
Þetta er undur gjafa og náðar Guðs. Þetta er þráður skilnaðarræðunnar í guðspjalli Jóhannesar og endar í 16. kafla í orðunum um að svo eignumst við frið, frið í Kristi,
„Í heiminum hafið þér þrengingar en verið hughraust því ég hefur sigrað heiminn.“
Kærleikurinn sem rúmar fyrirmyndir sem alveg má falla á blettur eða hrukka kærleikurinn sem rúmar auðmýkt, áreynslulausa hvatningu, kærleikurinn sem hvetur okkur áfram og bindur bönd milli kynslóða, landa og þjóða, gefur afl til að sigra ok mannvonskunnar af því fyrirmyndin er fyrir hendi – sigurafl kærleikans sem minnir okkur á að þó að við bognum þá brotnum við ekki. Upprisan og svo...
Hvítasunnukrafturinn sem hjálparinn, huggarinn nærir veröldina á. Býr til ósýnileg tengsl, leyndardóm, milli himins og jarðar.
Hjálpræðissagan, leið mannkyns í samskiptum við Guð og hvernig Guð mætir mannkyninu, fjallar um tengsl, einhverskonar foreldratengsl, fórn, leið til að leiðrétta á einhvern hátt samband Guðs og manns.
Áherslupunkturinn í dag sem lýsir sambandi Guðs og manns eigi sér hliðstæðu í lífi okkar flesta. Þó að við eigum ekki börn þá erum við börn einhverra. Umvefjum eða umvafin elsku sem var ekki alltaf áberandi fannst okkur og tjáning foreldris á elsku er okkur öryggisnet þó að stundum fari allt á versta veg og í okkar veruleika sé ekki allt en það er þessi sanna
En þessi lífræni veruleiki tengsla gerir Guðsmyndina okkur viðráðanlega.
Ekki mynd af dyggðum, afrekum, verkum sem gera okkur verðug elsku Guðs heldur tengsl sem eru órjúfanleg, tengsl í bæn sem stundum verða að vonbrigðum, sorg.
Líka tengsl í tíma og rúmi, fólk sem við sjáum, skynjum og heyrum.
Trú er eins og þráður sem skapar tengsl
Að trúa fjallar um tengsl – og það kemur svo greinilega fram í jarðvistarsögu Krists.
Að trúa er að opna fangið, sleppa tökum og leyfa okkur að stíga út á vatnið, inn í elskuna, upp til fjallsins.
Rifjum upp!
Guðspjallstextinn í dag – sem er á blöðunum ykkar er hvítasunnuvegvísir en er líka kafli úr samræðum yfir borði, skilnaðarræðunum svokölluðu. Samræður í loftstofu þar sem svikin liggja í loftinu, óttinn er svo þungur - hvað tekur við? En um leið eru tengslin svo sterk, og enn styrkir Jesús tengslin þegar hann þvær fætur lærisveinanna.
Tengslin sem okkur fannst eins og rofin við himnaferð Jesú sem voru viðfangsefni uppstigningardags en eru sett í nýtt samhengi við komu heilags anda, hjálparans, sannleiksandans.
Þessi tilfinning gestrisninnar að ganga frá eftir máltíðina og vita að allt það besta hefur verið borið á borð. Ekki kannski endilega það bragðmesta en samt það ljúffengasta og besta sem ríki Guðs býður upp á.
Michelinstjörnur Guðsríkisins, brauð og vín, líkami og blóð, endurnæring og líf, samfélag og tengsl.
Við eflum tengslin við Guð og hvert annað líka við borð eins og samfélag og samræður skilnaðarstundarinnar sem sagt er frá
Enn ein stundin í guðsþjónustunni er þegar gengið er frá eftir borðhaldið, við altarið.
Dúkar brotnir saman og þerrur, gengið vel frá víni og brauði svo ekkert fari til spillis.
Þögnin og óþreyjan eftir lok helgihaldsins að halda út í lífið aftur og það er gott að vera óþreyjufullur eftir lífinu.
Við þökkum fyrir með bæn og biðjum fyrir framtíð okkar að tengslin megi halda og Guð fylgi okkur út í lífi, bjargi okkur, haldi lífinu í veröldinni – og þar erum við - öll
„Sérhvert ykkar hefur fengið náðargáfu. Notið þær og þjónið hvert öðru eins og góðir ráðsmenn margvíslegrar náðar Guðs.
Kannski eru þessi orð 1. Pétursbréfs eins og niðurlagsorð til ykkar í dag hér í Hallgrímskirkju þar sem safnast saman hundruð syngjandi kirkjufólks, kirkjukóra.
Það er ykkar náðargáfa og þjónusta enn og aftur sem eins og hvíslar í veröld Guðs. Lofsöngurinn þinn og minn sem við viljum að lifi,
„Gerðu mig ekki
að safngrip
gerðu mig ekki
að fiðlu undir gleri
Gerðu mig að fiðlu
með þúsund strengjum
sem lofa án afláts
veröld þína.“
Guð, sem í varnarleysi sköpunar sinnar, friðleysi manneskjunnar og berskjöldun
vekur með þeirri sömu manneskju lofgjörð og þá getum við í mætti náðargáfna þúsundanna sem syngja Guði lof í helgihaldi og lífi sínu, í mætti krafts hvítasunnunnar og krafti heilags anda haldið áfram og fundið andsvar himnanna því okkur er
…réttur sólstafur til að ganga við, kærleikur Krists sem vekur söng, þakklæti og kraft í hjörtum okkar og við eignumst hlutdeild í bláum himni...og eins og síðara Pétursbréf endar
Vöxum í náð og þekkingu Drottins vors og frelsara Jesú Krists. Honum sé dýrðin nú og til eilífðardags.
Amen.
Sr. Irma Sjöfn Óskarsdóttir
-------------------
Guðspjall: Jóh 15.26-16.4
Þegar hjálparinn kemur, sem ég sendi yður frá föðurnum, sannleiksandinn, er út gengur frá föðurnum, mun hann vitna um mig. Þér skuluð einnig vitni bera því þér hafið verið með mér frá upphafi.
Þetta hef ég talað til yðar svo að þér fallið ekki frá. Þeir munu gera yður samkunduræk. Já, sú stund kemur að hver sem líflætur yður þykist veita Guði þjónustu. Þetta munu þeir gera af því þeir þekkja hvorki föðurinn né mig. Þetta hef ég talað til yðar til þess að þér minnist þess að ég sagði yður það þegar stund þeirra kemur.
Pistill:
1Pét 4.7-11
En endir allra hluta er í nánd. Verið því gætin og algáð til bæna. Umfram allt hafið brennandi kærleika hvert til annars því að kærleikur hylur fjölda synda. Verið gestrisin hvert við annað án þess að mögla. Sérhvert ykkar hefur fengið náðargáfu. Notið þær og þjónið hvert öðru eins og góðir ráðsmenn margvíslegrar náðar Guðs. Sá sem talar flytji Guðs orð, sá sem þjónar sýni að Guð gefi máttinn til þess. Verði svo Guð vegsamaður í öllum hlutum fyrir Jesú Krist. Hans er dýrðin og mátturinn um aldir alda. Amen.
Lexía:
Esk 37.26-28
Ég mun gera við þá sáttmála þeim til heilla og það skal verða ævarandi sáttmáli við þá. Ég mun fjölga þeim og setja helgidóm minn mitt á meðal þeirra um alla framtíð. Bústaður minn verður hjá þeim og ég verð Guð þeirra og þeir verða þjóð mín. Þjóðirnar munu skilja að ég er Drottinn sem helgar Ísrael þegar helgidómur minn verður ævinlega á meðal þeirra.